نفس‌های آخر این سه جاذبه
متأسفانه فرایند گرم شدن کره زمین در سال‌های اخیر به سمتی پیش رفته است که در صورت ادامه‌دار شدن و نداشتن تدابیر مناسب درنهایت به ضرر همه ما تمام خواهد شد. ازجمله عوارض سوء این پدیده فرایش و نابودی جاذبه‌های طبیعی و تاریخی جهان است. گرچه انصاف نیست که در این اتفاق ناگوار همه گناهان را چشم گرم شدن جهانی کره زمین ببینیم، بلکه دلایل متعدد دیگر ازجمله تغییرات آب و هوایی و کم‌لطفی انسان به طبیعت نیز چندان در نابودی این جاذبه‌ها بی‌تأثیر نیست.به همین بهانه در این مقاله به بررسی سه جاذبه خارق‌العاده ایرانی می‌پردازیم که شاید در سالیان آینده از زمین پاک شوند.باتلاق گاوخونیهمان‌طور که هر ایرانی می‌داند، گاوخونی باتلاقی که زاینده‌رود پس از طی مسیری دورو درازش از کوه‌های زردکوه و سیراب کردن خاک اصفهان درنهایت در بستر آن آرام می‌گیرد. این باتلاق به قطع یقین یکی از جاذبه‌های ایران محسوب می‌شود.گاوخونی ازنظر جغرافیایی در پست‌ترین ناحیه دشت اصفهان و یکی از باارزش‌ترین اکوسیستم‌های کشور است با گونه‌های نادر گیاهی و جانوری خاص خود، در مرکز ایران مانند تک‌ستاره‌ای چشمک میزند.حداکثر عمق گاوخونی در مواقع پرآبی 5/1 متر و حداقل 100 سانتی‌متر است. علاوه بر این از قدیم در گاوخونی پوشش جانوری عظیمی گسترده بوده که از برای نمونه می‌توان به فلامینگو، مرغابی، آنقوت، تنجه، غاز خاکستری، قورباغه تالابی، بزمجه، انواع مارمولک، آهو، گورخر و ...اشاره کرد.اما چیزی که در اینجا قلب هر دوست دار طبیعتی را می‌فشارد این است که به دلیل بی‌تدبیری و عدم حفاظت درست بیشتر آن‌ها از بین رفته‌اند. متأسفانه باید گفت که طی 10 سال گذشته خشک‌سالی‌ها و نبود آب در استان سبب خشک شدن گلوی این تالاب شده و اگر این روند ادامه پیدا کند باید اقرار کرد که مرگ گاوخونی حتمی است. تأسف‌بار است که تا امروز مسئولان محیط زیست و دولت اقدام خاصی برای احیای آن انجام نداده‌اند.
وضعیت چند سال اخیر باتلاق گاوخونی اصفهان
وضعیت چند سال اخیر باتلاق گاوخونی اصفهان
چشمه‌های باداب سورتباید اعتراف کنم که عکس‌های موجود از این چشمه‌ها به حدی حیرت‌انگیز است که خود من تا زمانی که از یک ساروی نشنیده بودم، باور نمی‌کردم که این مناظر خارق‌العاده موجود در عکس‌ها متعلق به ایران خودمان است.چشمه‌های باداب سورت در شهر ساری و روستای ارست قرار دارد. زمانی این چشمه‌های زیبا به‌قدری پر آب بودند که محلی برای تفریح و آب‌تنی مردم بومی شناخته می‌شد. اما متأسفانه حال این چشمه‌ها در سال‌های اخیر هیچ خوب نیست و همین امروز و فرداست که به خاطر آسیب‌های فراوان وارده خشک و بی‌آب شوند.شاید از خود بپرسید چه شد که باداب سورت زیبا به این حال‌وروز افتاد؟ جواب تأسف‌بار است؛ آب‌تنی و پیاده‌روی مردم در بستر آن! درگذشته‌ای نه‌چندان دور این چشمه‌ها به دلیل ساختار پلکانی خود، محلی برای التیام دردها و پیاده‌روی و خوش‌گذرانی مردم محسوب می‌شد و مردم به‌جای استفاده از استخر، یا رفتن به چشمه‌های آب گرم سرعین به شکل رایگان از این چشمه‌ها استفاده می‌کردند.گرچه در حال حاضر محیط‌زیست ورود به حریم آن‌ها را ممنوع کرده است، اما گوش کسی به این حرف‌ها بدهکار نیست و وضع همان است که بود. متأسفانه باید گفت که اگر این بی‌تدبیری مسئولین و عدم درک گردشگران به همین منوال ادامه یابد باداب سورت نیز به سرنوشت دریاچه ارومیه دچار خواهد شد.
چشمه‌های زیبای باداب سورت در معرض خطر
چشمه‌های زیبای باداب سورت در معرض خطر
منارجنبانِ غیر جنبانبه من بگویید که چند گردشگر را می‌شناسید که به اصفهان سفر کند و از منارجنبان بازدید نکند؟ اصلاً خنده‌دار است، مثل آنکه به مشهد بروی و زیارت نکنی. گرچه اخیراً به دلیل اتخاذ تصمیمات جدید جنباندن مناره‌ها برای گردشگران ممنوع شده و منارجنبان برای همیشه ایستاده است. اما بازهم بازدید از آن هدف بسیاری از گردشگران محسوب می‌شود. می‌دانم اکنون چه سؤالی در ذهنتان سایه انداخته است؛ چرا مسئولان جنباندن مناره‌ها را متوقف کرده‌اند؟پاسخ اینجاست، معماران زبردست این مناره‌ها در عهد صفوی آن‌ها را به‌گونه‌ای طراحی کردند که ضد زلزله باشند. به‌طوری‌که اگر یکی از مناره‌ها لرزید مناره دیگر نیز بلرزد و به‌این‌ترتیب بنا از آسیب مصون بماند. این مناره‌ها می‌توانستند زلزله 8 ریشتری را تحمل کنند و آخ نگویند. به‌راستی‌که دست‌مریزاد و صد هزار درود به این‌همه خلاقیت و نبوغ!با دانستن این تاریخچه می‌فهمیم که فلسفه جنبیدن مناره‌ها، مصون ماندن آن‌ها از زلزله بوده است. خب ما ایرانیان وطن‌دوست برای حفظ این شاهکار تاریخی چه کردیم؟؟
منارجنبان اصفهان
بنایی که قرار بود فقط در زلزله بجنبد را برای لذت لحظه‌ای خودمان هرروز، و البته روزی چند بار برای رضایت گردشگران جنبادیم. نتیجه چه شد؟ طی سال‌های سال جنبیدن‌های مکرر و بی‌دلیل، ساختار مناره‌ها به‌شدت آسیب دیدند و در معرض نابودی و تخریب قرار گرفتند.
شرم‌آور است که چرا زودتر به فکر متوقف کردن این جنبیدن‌های بی‌دلیل نیفتادیم؟ گرچه هنوز هم بسیاری از گردشگران به عشق جنبیدن مناره‌ها به آنجا می‌روند و وقتی خبر نجنبیدن آن‌ها را می‌شنوند بسیار عصبانی و شاکی می‌شوند. اما خب؛ جلو ضرر را هر وقت که بگیریم منفعت است. اکنون‌که این مطلب را برای شما می‌نویسم مناره‌ها مرمت‌شده‌اند و کمی حالشان بهتر است و مسئولین نیز برای آگاه کردن مردم از دلیل نجنبیدن مناره‌ها، تابلویی را نصب‌کرده و دلیل حرکت ندادن آن را توضیح داده‌اند. خوشبختانه در ایران جاذبه های تاریخی و طبیعی کم نیست و خدا را شکر به غیر از اصفهان، شیراز، تهران، یزد و ... آثار بسیار ارزشمندی وجود دارد، خدا کند این موارد درس عبرتی باشد تا اینکه ما احساس مسئولیت بیشتری در قبال این آثار داشته باشیم.
منارجنبان اصفهان
البته این سه جاذبه تنها جاذبه‌های مظلوم درخطر نابودی نیستند و نمونه‌های بسیار زیاد ازاین‌دست در ایران وجود دارد، که در صورت عدم توجه به نیستی کشیده می‌شوند. رزرواسیون مهر به‌عنوان عضو کوچکی از ایران پهناور امیدوار است که مسئولین مربوطه هر چه زودتر چاره‌ای جهت حفظ این گنجینه‌های طبیعی و تاریخی بکنند تا هرازچندگاه شاهد از دست رفتن یکی دیگر از میراث کشور عزیزمان نباشیم.
