در مسیر اصفهان به شهر شیراز و یا بالعکس در منطقه ای به نام دشت مرغاب و یک کیلومتری مجموعه کاخ های پاسارگاد به مقبره ای باشکوه و باعظمت در عین حال ساده و بی پیرایش میرسیم که درمیان دشتی صاف (دشت مرغاب) قد برافراشته و نمایان است و آنجا آرامگاه کسی نیست چون کورش کبیر که او را ذوالقرنین نیز نامیده و بعضی معتقدند(علامه طباطبایی)قران نیز اشاراتی به این بزرگ مرد دارد.آرامگاه کورش که از آثار مهم مجموعه پاسارگاد میباشد ،پیشتر به "مشهد مادر سلیمان" معروف بوده و این اعتقاد هم به خاطر ذهنیت ناتوانی بشر در ساخت چنین بناهایی نشآت میگرفته ولی همانگونه که از ساخت و ساز آن بر می آید نمونه هایی از بناهای دوران پادشاهی هخامنشیان است. این بنای مهم و باقدمت دارای خصوصیاتی چون دیواره های ضخیم 50/1 متری ،ارتفاع 11 متر از سطح زمین با اتاقکی 2 متر در 3 متر و بدون هیچ نقش و نگاری است .تنها بر سردر این آرامگاه خطی به این مضمون از کورش منقول و حک شده است:
«ای مرد! من کورش هستم، پسر کمبوجیه، من شاهنشاهی پارسیان را بنیاد گذاشتم. من بر آسیا فرمان راندم، اینک بر من رشک مبر» آرامگاه کورش کبیرحدود یکصد سال قبل شناسایی و مشخص گردید و در پاسارگاد از نمونه های سالم این مجموعه است که بقیه سازه ها نقل است توسط لشکریان اسکندر مقدونی و پس از حمله به ایران نابود گشته و به احترام کورش این بنا توسط اسکندر محفوظ ماند اگرچه منابع جواهراتی آن را به یغما بردند.،نمونه مشابه این ساخت به نام" گور دختر" در جنوب شرقی شهر کازرون وجود داشته و همچنین نزدیکی کهک شهر قمنیز نمونه ای نمایان شد که متاسفانه در همان ابتدا مورد تخریب و نابودی قرار گرفت.
