آشنایی با جاذبه های تاریخی شیراز قسمت دوم

شیراز شهری که قدمت آن به سال‌های بسیار دوری باز می‌گردد. این شهر زیبا و خوش آب و هوا به دلیل موقعیت خاصی که داشته همواره مورد توجه بوده است. با توجه به قدمتی که این شهر دارد، جاذبه های تاریخی شیراز بسیار زیاد و گسترده هستند و در قسمت اول این مقاله به تعدادی از آن‌ها اشاره شد. در ادامه به توصیف سایر جاذبه های تاریخی این شهر خواهیم پرداخت و با تاریخ کشورمان بیشتر آشنا می‌شویم.

حافظیه از بارزترین جاذبه های تاریخی شیراز

حافظیه از بارزترین و مهمترین جاذبه های تاریخی شیراز است. این بنا تنها یک آرامگاه نیست، بلکه در گوشه گوشه آن حال دل آدمی صفا پیدا می‌کند. این مجموعه در شمال شهر شیراز و در جنوب دروازه قرآن واقع شده است. تالار حافظیه بنایی از دوران زندیه است و ستون‌های باشکوه آن نمایی شگفت انگیز دارند. این تالار در گذشته دارای 4 ستون و 4 اتاق داشته است که بعدها اتاق‌ها از محدوده آن حذف شده‌اند. در سمت شرق و غرب تالار نیز دو اتاق وجود دارد که شیوه معماری آن‌ها مربوط به معماری اسلامی دوره زندیان است. این بنا در سال 856 قمری و در حدود 65 سال پس از وفات حافظ بنا شد و اولین عمارت گنبدی شکل بر فراز یک مقبره بود. برای بازدید از حافظیه می‌توان از ساعت 8 صبح تا 22:30 به آن مراجعه کرد.

سعدیه

سعدیه یا آرامگاه سعدی در انتهای خیابان بوستان و در کنار باغ دلگشا واقع شده است. این بنا خانقاه سعدی بوده است و وی اواخر عمر خود را در آنجا گذرانده است. در قرن هفتم برای اولین بار بر فراز قبر سعدی مقبره‌ای ساخته شد. آرامگاه سعدی به دلیل سنگ‌های لاجوردی و مرمری که دارد، یکی از جاذبه های شیراز است که حتما باید آن را دید. در این آرامگاه باغ و حوضچه‌های بسیاری نیز وجود دارد که باعث جذاب‌تر شدن آن شده است.

در قسمت جلوی رواق یا پیشگاه حوضی به نام حوض آرزوها وجود دارد که مردم با انداختن سکه درون آن آرزو می‌کنند. حوض دیگری که در سعدیه وجود دارد، حوض ماهی است که به شکل هشت ضلعی طراحی شده است و به همین دلیل از زیبایی خاصی برخوردار است. همچنین باید اضافه کرد که در عمق ده متری صحن آرامگاه قناتی قرار دارد که مواد گوگردی و جیوه در آن وجود دارد و به حوض ماهی می‌ریزد. بازدید سعدیه از 8 صبح تا 21 برای عموم فراهم است.

باغ دلگشا

باغ دلگشا مربوط به دوره ساسانیان، صفویه و قاجار است و در نزدیکی آرامگاه سعدی دارد. در این باغ یک تالار با چهار شاه نشین وجود دارد و عمارت اصلی سه طبقه با یک ایوان و دو ستون است. در عمارت باغ دلگشا آینه‌کاری‌های بسیار زیبایی به همراه نقاشی‌های رنگ روغن به چشم می‌خورد. همچنین سقف‌هایی چوبی و گچبری‌هایی که نقش گل و بوته نیز دارند، زیبایی خاصی به آن بخشیده است. در روبه‌روی عمارت استخر بسیار بزرگی قرار دارد که با ایستادن بر ایوان طبقه میانی می‌توان شکوه و عظمت باغ را مشاهده کرد.

خانه زینت الملوک

در خیابان لطفعلی خان زند و در غرب نارنجستان قوام، بنایی زیبا و باشکوه قرار دارد که به پاس الطاف مالکش، به زینت الملک شهرت دارد. شروع ساخت این خانه زیبا در زمان قاجار و در سال 1290 توسط علی محمد خان قوام الملک دوم آغاز شد و در سال 1302 توسط توسط علی محمد خان قوام الملک سوم به اتمام رسید. خانه زینت الملک در ابتدا محل زندگی بود و از طریق درب زیرزمینی که داشت به نارنجستان قوام راه داشت. در این خانه بیش از بیست اتاق که مزین به آینه‌کاری، نقاشی و گچبری هستند، وجود دارد. این مکان چشم نواز و زیبا از ساعت 8 تا 19 امکان بازدید را برای گردشگران فراهم آورده است.

نارنجستان قوام

نارنجستان قوام از زیباترین جاذبه های تاریخی شیراز است که در صورت سفر به این شهر حتما باید از آن بازدید کرد. این باغ زیبا در دوران ناصرالدین شاه قاجار و به دستور علی محمد خان قوام ساخته شد و شروع ساخت آن از سال 1257خورشیدی تا 1298 به طول انجامید. این باغ نسبت به سایر باغ‌های زیبای شیراز کوچکتر است ولی معماری خاص و زیبایی که دارد، بسیاری را مجذوب خود کرده است. از زیبایی‌های این مجموعه می‌توان به کاشی کاری، گچ‌بری، آینه‌کاری،‌ نقاشی‌های سنتی، معرق، منبت و آجرکاری اشاره کرد. این عمارت زیبا در حال حاضر به یکی از پربازدیدترین موزه‌هایی تبدیل شده است و سالانه افراد بسیاری را به خود جذب ‌کند. درب‌های نارنجستان قوام از ساعت 8 صبح تا 19 بر روی گردشگران گشوده است.

باغ عفیف آباد، نگین زیبای شیراز

باغ عفیف آباد نمونه‌ای کم نظیر و زیبا از هنر و فرهنگ ایران است که در شهر شیراز واقع شده است. قدمت این باغ شکوهمند به دوران صفویه باز می‌گردد. عمارت دو طبقه بسیار زیبایی که در وسط باغ قرار گرفته است، اکنون به دو موزه سلاح‌های نظامی و موزه عبرت تبدیل شده است. این باغ در زمان پهلوی به فرح هدیه داده می‌شود ولی در سال 1340 ارتش آن را طی یک مزایده خریداری می‌کند. علاوه بر عمارت زیبایی که در میان باغ قرار دارد، یک حمام سنتی و قهوه‌خانه سنتی نیز در آن وجود دارد که بازدید از آن‌ها خالی از لطف نیست.

ستون‌هایی که در این باغ قرار دارند، همه از ستون‌های تخت جمشید الگوبرداری شده‌اند. عمارت اصلی عفیف آباد دارای دو طبقه است که در مجموع 30 اتاق دارد. در جنوب و شمال این تالار دو بخاری از سنگ مرمر تراشیده شده قرار دارد که از زیبایی و شکوه بالایی برخوردار هستند. در جلوی ساختمان استخر بسیار بزرگی قرار دارد که راه اصلی باغ از جلو آن آغاز می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت که معماری عفیف آباد آمیزه‌ای از ویژگی‌های معماری دوران هخامنشیان، ساسانیان و قاجاریان است. درب‌های باغ عفیف آباد از ساعت 8 صبح گشوده می‌شود و تا ساعت 17 بعدازظهر امکان بازدید از آن فراهم است.

باغ جهان نما کهن‌ترین باغ شیراز

باغ جهان نما همزمان با سه باغ دگشا، تخت و ارم در قرن هشتم هجری قمری و در دوران آل مظفر و آل اینجو شناخته شده‌اند. باغ جهان نما نیز یکی از کهن‌ترین باغ‌ها و جاذبه‌ های تاریخی شیراز است. در میان باغ جهان نما عمارت هشت ضلعی از زمان زندیه وجود دارد که درون آن چهار شاه نشین و اتاق‌های دو طبقه‌ای وجود دارد که میان شاه نشین‌ها قرار می‌گیرند این باغ در نزدیکی آرامگاه حافظ و بناهای دیگر همچون هفت تنان، دروازه قرآن، خواجوی کرمانی، بابا کوهی، گهواره دید و ... قرار گرفته است. این باغ دارای چهار خیابان اصلی و چهار حوض است که دو حوض بزرگ هستند و دو حوض دیگر کوچک. در جنوب باغ نیز آب نمایی وجود دارد که امروز تنها فواره آن باقی مانده است. باغ جهان نما از ساعت 8 صبح تا 21:30 پذیرای گردشگران است.

باغ ارم

باغ ارم شیراز با درخت‌های سرو و نارنجش یکی از جاذبه های تاریخی شیراز است که قدمت آن به قرن دهم و یازدهم هجری قمری باز می‌گردد. پس از وارد شدن از درب اصلی باغ باید از میان داروهای گیاهی مختلف عبور کنید تا به عمارت حیرت انگیز و زیبایی برسید که در میان باغ قدم علم کرده است. رو به روی عمارت نیز حوض بسیار بزرگی قرار دارد که زیبای عمارت را چندین برابر می‌کند.

در باغ ارم علاوه بر عمارت و گل و گیاه‌های مختلفی که وجود دارد، نمایشگاه دائمی گل و گیاه نیز وجود دارد. همچنین سرو سه هزار ساله‌ای درون این باغ وجود دارد که از زیبایی خاصی برخوردار است. گچبری، نقاشی و کاشی‌کاری‌هایی که در این باغ وجود دارند، همه مربوط به به شاهنامه هستند. ستون‌های زیبای این باغ از تخت جمشید الهام گرفته شده‌اند و در گوشه و کنار آن کتیبه‌های بسیاری به چشم می‌خورد. برای بازدید از این باغ می‌توان از ساعت 8 صبح تا 8 شب به آن مراجعه کنید.

آرامگاه خواجوی کرمانی

آرامگاه خواجوی کرمانی در شمال شیراز و در ابتدای جاده شیراز- اصفهان قرارگرفته است. از کنار مقبره خواجوی کرمانی آب چشمه معروف رکن آباد گذر می‌کند. بقعه خواجوی کرمانی معماری بسیار خاصی دارد و در قسمت پایین و بالای آرامگاه وی دو عدد ستون تعبیه شده است ولی سقفی بر روی مقبره وجود ندارد. در میان این مکان گوری وجود دارد که سطح روی آن منحنی است و نوشته‌ایی بر روی آن قرار ندارد، تنها آیه‌ای سوره الرحمن بر روی آن حک شده است. آرامگاه خواجوی کرمانی از ساعت 8 صبح تا 19 امکان بازدید را برای گردشگران فراهم کرده است.