آشوراده، تک جزیره دریای خزر

شاید خیلی از شما اسم این جزیره را نشیده باشید و حتی فکرش را هم نکرده باشید که ممکن است در دریای خزر جزیره ای وجود داشته باشد. اما اکنون دیگر وقت آن است بدانید، در شرقی‌ترین ناحیه‌ی جنوب دریای خزر، جزیره‌ای مسکونی قرار دارد که به روستای آشوراده مشهور است و در گویش ترکمنی به آن، آشیرآدا یا مال آشیر گفته می‌شود.آشوراده که تقریبا یک کیلومتر از ساحل فاصله دارد در پنج کیلومتری بندر ترکمن واقع  در استان گلستان است.این جزیره از نظر جغرافیایی از شمال به دریاچه‌ی خزر و از جنوب به خلیج گرگان منتهی می‌شود. در شرق آن نیز، تنگه‌ای باریک موسوم به تنگه‌ی چپق اوغلی وجود دارد.

جزیره آشوراده در گلستان تک جزیره دریای خزر

جزیره آشوراده در گلستان تک جزیره دریای خزر

 درگذشته آشوراده از سه جزیره تقریبا به‌هم‌پیوسته تشکیل می‌شد که دو جزیره کوچک و انتهایی آن در طول قرن‌ها به زیر آب رفته‌اند و حالا آشوراده نیز تقریبا به همان سرنوشت دچار شده است.

جزیره آشوراده در گلستان تک جزیره دریای خزر

در سالهای پویایی آشوراده، دامداران بندر ترکمن دام‌های خود را برای چراندن به این جزیره می‌بردند. خلاصه که مردم در آن سالها در آشوراده برو بیایی داشتند. این جزیره تا سال‌های پیش با امکاناتی همچون پاسگاه ژاندارمری، شرکت تعاونی روستایی، مدرسه راهنمایی، مغازه، مسجد و حسینیه بیش از ۱۰۰۰ نفر سکنه داشته است که به مشاغل دامداری، کارگری، پیشه‌وری و ماهی گیری مشغول بودند،  اما در سال ۱۳۷۲ به علت بالا آمدن سطح آب دریای خزر و وقوع سیل مردم ناچار به ترک  جزیره شدند. امروزه تنها کارمندان اندکی از شیلات در آن ساکن هستند.البته این بدان معنا نیست که اگر شما در سفرتان به آن منطقه رسیدید نمی توانید از آنجا بازدید کنید .شما می توانید از بندر ترکمن با قایق موتوری ظرف مدت زمان ده دقیقه به آشوراده برسید و از زیبایی‌ و آرامش آن منطقه استفاده کنید.

جزیره آشوراده در گلستان تک جزیره دریای خزر

اگر درباره این جزیره بیشتر می خواهید بدانید ، باید اضافه کنیم که آشوراده از چند جهت دارای اهمیت است و همچنین جزء اراضی ملی محسوب می‌شود. لابد می پرسید جزیره ای به آن کوچکی چه اهمیتی می تواند داشته باشد؟در سال ۱۳۵۴، این جزیره به‌عنوان یکی از ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره در جهان معرفی شد و به ثبت جهانی رسید. علاوه بر این در کنوانسیون جهانی رامسر به‌عنوان یکی از تالاب‌های حائز اهمیت در سطح بین‌المللی شناخته شده است. این جزیره که جزو پناهگاه‌های حیات وحش به شمار می‌رود در تمامی ایام سال میزبان انواع پرندگان مهاجر است. اما نکته مهم اینجاست که تولید ۴۰ درصد از خاویار ایران از آب‌های اطراف آشوراده تامین می شود.این جزیره از نظر پوشش گیاهی شامل بوته‌های تمشک، درختان انار ترش و نوعی خار خودرو است. اگرچه برخی افراد معتقدند که در گذشته کشت خرما، پنبه و نیشکر در جزیره رونق داشته است، اما امروزه به جز برخی درختان میوه‌ی موجود در منازل قدیمی، پوشش زراعی دیگری باقی نمانده است.شاید الان با خود بگویید که این جزیره از نظر پوشش گیاهی از تنوع اندکی برخوردار است اما در عوض گونه های جانوری این کمبود را پوشانده است. گونه‌های جانوری متنوع و گاه بی‌نظیر موجود در جزیره از نکات قابل توجه جزیره‌ی آشوراده هستند. شغال، روباه، خرگوش، پرندگانی نظیر قرقاول و کبک و بسیاری از پرندگان دریایی (مهاجر و غیرمهاجر) مانند اردک، فلامینگو، پلیکان، غاز و... حیواناتی هستند که در آشوراده زندگی می‌کنند.

گونه‌های پرندگان متنوع و گاه بی‌نظیر موجود در جزیره

گونه‌های پرندگان متنوع و گاه بی‌نظیر موجود در جزیره

گونه‌های جانوری متنوع و گاه بی‌نظیر موجود در جزیره

البته این ها تنها گونه های جانوری موجود در این منطقه نیستند بلکه نوعی گراز و اسب وحشی هم در آنجا ساکنند که توانایی خوردن آب شور دریا را دارند. متاسفانه این گرازها و اسب‌ها نسبت به هم‌نوعان خود در سایر مناطق عمر کمتری دارند.نکته پایانی آنکه این جزیره تا پایان جنگ جهانی دوم در اختیار روس‌ها بوده است. روس‌ها در این جزیره چندین بیمارستان، ساختمان مسکونی، قلعه و یک کلیسای چوبی ساختند. با این حال، اکنون از کلیسای چوبی اثری در دست نیست، اما یک قلعه مثلثی که در شمال این جزیره پابرجا مانده است که به‌عنوان یادگاری از اشغال روس‌ها به ثبت میراث فرهنگی رسیده است.در نهایت اگر زمانی تصمیم سفر به منطقه ترکمن نشین ها و رزرو هتل گرگان را داشتید خالی از لطف نیست که در کنار بازدید از دیگر جاذبه های توریستی آن شهر، سری هم به جزیره آشوراده بزنید و از طبیعت زیبای آن نهایت استفاده را ببرید.