سنگ نگاره های کوه ارنان یزد

سنگ‌نگاره، نگاره‌ای نمادین است که بر روی سنگ تراشیده شده و بر روی سطح بیرونی آن نمایش‌ داده می شود، آن‌ها بخشی از هنر سنگی هستند. سنگ‌نگاره‌ها را می‌توان از کهن‌ترین آثار تاریخی و هنری به جا مانده از بشر دانست.  آن زمان که خط و نگارشی وجود نداشته و انسان مجبور بوده، مجموعه اطلاعات زندگی و شکار، حفاظت و اعلام خطر، آیین و رسوم و شیوه زندگی را از طریق نقش و نگاره ها به دیگران منتقل کند، این سنگ نگاره های منحصر به فرد به وجود آمد. در ایران، چند ده هزار نمونه از این نقاشی‌ها بر روی سنگ‌ها یافت شده‌اند. عمر بعضی از این نگاره‌ها به بیش از ۴۰٬۰۰۰ سال می‌رسد.

یزد یکی از مهمترین استان های ایران که همیشه در تمدن و فرهنگ سازی ایران نقش بسزایی داشته است.

کوه ارنان در فاصله 100 کیلومتری مرکز یزد واقع شده است که ارتفاع این کوه 840 متر و محیط آن در حدود 25 کیلومتر است و قدیمی ترین سند یزد را در خود نگهداری می کند.

سنگ نگاره هایی در قسمت کوهپایه ای رشته کوه ارنان وجود دارد که در سال 1367 کشف شد و در ۱۷ اردیبهشت ۱۳۷۸ با شماره ثبت ۲۳۶۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.

این نقوش عبارتند از بز کوهی شاخ بلند، انسان سوار بر مرکب، انسان سوار بر حیوان و تیر و کمان به دست، انسان (مرد) برهنه و نیزه به دست در حال ستیز با حیوان درنده، مرد برهنه گرز به دست، سگ شکاری، نقوش حیوانی نظیر آهو یا بز های کوچک و پرنده نمادین (سمبلیک) که از هر یک فقط یک یا دو مورد وجود دارد.

با توجه به بررسی های باستان شناسی بعمل آمده در منطقه ارنان، تاریخچه و قدمت این آثار که مربوط به قدیمی ترین نقوش آن است، به 1500 سال پیش از میلاد مسیح باز می گردد.

البته این نقوش در بعضی از سنگ ها بسیار واضح و مشخص است و در برخی دیگر در اثر گذشت زمان به علت فرسایش باد، برف و باران اکنون به صورت کم رنگ و یک خراش سطحی مشاهده می شود.

معرفی این سنگ نگاره می تواند سیل گردشگران داخلی و خارجی را برای دیدن آن روانه این منطقه از کشور کند و برای علاقه مندان به کوهنوردی و طبیعت گردی یک پیشنهاد مناسب است. زیرا فاصله این کوه از شهر چندان دور نیست و می تواند یک برنامه دل انگیز برای گردشگران باشد. اما واقعا با کدام زیرساخت ها و امکانات لازم گردشگری که هنوز در این منطقه فراهم نشده می توان به این موضوع امیدوار بود.

از عوامل جدی و موثر در تخریب این سنگ نگاره های زیبا میتوان به باران های اسیدی، عامل انسانی و عوامل طبیعی مثل گل سنگ ها اشاره کرد.

این منطقه مورد غفلت مسئولان قرار گرفته است و بدون هیچ توجهی در جهت حفظ و نگهداری از این گنجینه بزرگ و ارزشمند طبیعی، به حال خود رها شده است.

از مدیران میراث فرهنگی کشور تقاضا میشود به این موضوع رسیدگی کرده و توجه بیشتری نسبت به این آثار کهن و ارزشمند که نشان دهنده قدمت تاریخی و فرهنگ و تمدن یک ملت است مبذول دارند.