به بهانه سالروز بزرگداشت فردوسی ...

فردوسی را نه تنها یکی از درخشان‌ترین ستاره‌های آسمان ادب ایرانی می‌خوانند، بلکه تجلی عظمت ملت ایران و یکی از افتخارات تاریخ جهان. در تقویم 25 اردیبهشت روز بزرگداشت حکیم ابوالقاسم فردوسی، این شاعر بزرگ حماسه‌سرای ایران است. به همین مناسبت هر ساله آیین های بزرگداشت فردوسی در دانشگاه ها و نهادهای پژوهشی برگزار می گردد. هرچند تاریخ دقیقی از سال روز تولد و وفات ایشان در دست نیست، اما بر اساس متون موجود در شاهنامه، اغلب فردوسی شناسان بر این اعتقادند که فردوسی در سال 329 ه.ق در روستای پاژ در شهرستان توس متولد و در سال 411 ه.ق چشم از جهان فروبسته است.یکی از مهم ترین آثار فردوسی شاهنامه است،با توجه به اختلاف‌نظری که در مورد سرایش شاهکار ادبی فردوسی، شاهنامه وجود دارد، و با توجه به اشعار موجود در این کتاب آغاز سرایش آن را در سال 365 ه.ق و پایان آن را 400 ه.ق ذکرکردند. این اثر جاویدان فردوسی  یکی از شاهکارهای ادبی در تاریخ بشر به شمار می‌آید. از شواهد امر این‌طور برمی‌آید که فردوسی سرایش شاهنامه را در دوران جوانی بر پایهٔ داستان‌های کهنی که در داستان‌های گفتاری مردم جا داشته است شروع کرده است.                     بزرگداشت فردوسی شاعر حماسه سرای ایرانی با توجه به گذشت بیش از هزار سال از زندگی این شاعر نامدار و فراز و نشیب‌های زیادی که در طول تاریخ این مرزوبوم به خود دیده و تمام بدی‌ها و خوبی‌هایی که در این دوران تاریخی بر ایران گذشته خوشبختانه هنوز میراث دار شاهنامه این اثر ادبی مهم ایران و جهان هستیم.همه می‌دانیم که شاهنامه تنها یک کتاب شعر و ادب نیست بلکه در این کتاب حکمت‌ها و خردهای فراوانی وجود دارد. نکته بااهمیت دیگر در مورد شاهنامه حماسهٔ بودن و به تصویر کشیدن اسطوره‌های باستانی ایران‌زمین است، که همین امر باعث شده شاهنامه را به یکی از بی‌بدیل‌ترین کتاب‌های حماسی جهان تبدیل کند به‌طوری‌که هنوز در هیچ کجای دنیا چنین کتابی خلق نشده است.اما در اینجا می‌بایست با خودمان روراست باشیم و بگوییم نیاکان ما میراث داران بهتری بودند چراکه آن‌ها با این کتاب بسیار مأنوس بوده و اشعار آن را سینه‌به‌سینه می‌چرخاندند و چه بهره‌ها از حکمت‌ها و پندهای آن می‌بردند. نسل جدید متأسفانه علاقه چندانی نشان نداده و سراغ این کتاب ارزشمند نمی‌روند. بیاییم به بهانه روز بزرگداشت فردوسی و ارزش بسیار بالای این اثر از این به بعد باروزی ده دقیقه مطالعه از نکات مهم و باارزش این کتاب بهره ببریم.هفت ویژگی شاهنامه فردوسی: برگرفته از مقاله محمدامین ریاحی (تارنمای شاهنامه)یک: هیچ شاعری به‌اندازهٔ فردوسی در سرنوشت ملت و کشور خویش تأثیر پایدار برجای ننهاده است.دو: فردوسی یگانه شاعری است که پس از هزار سال شهرت خود را حفظ کرده است.سه: فردوسی یگانه شاعر جهان است که هرچند سال ترجمه‌اش به زبانه‌ای زنده دنیا تجدید چاپ می‌شود.چهار: در میان تمام شاعران جهان هیچ‌یک را نمی‌یابیم که همه عمر خود را از جوانی تا پیری صرف آفرینش تنها یک کتاب با آرمان انسانیت کرده باشد.پنج: فردوسی وقتی اثر خود را پی افکند که ایران اسیر استیلای بیگانه بود و زبان رسمی محافل بالای اجتماع و مکاتبات دیوانی و تألیفات علمی به زبان بیگانه بود.شش: زبان فارسی امروز با تحولات طبیعی هزارساله، هنوز دنباله زبان فردوسی است.هفت: شاهنامه یگانه کتاب باستانی است که هنوز هم ایرانیان درس نخوانده آن را با رغبت می‌فهمند، درحالی‌که متن‌های دو قرن بعد از شاهنامه را درس‌خوانده‌های دانشکده‌ای ادبیات هم به‌آسانی نمی‌فهمند.فردوسی با اثر باشکوهش، نقش جوان مردی، اخلاق و ایمان را در بلندای زمان  بر تاریخ نشاند. با توجه به ورود اسلام به ایران و ادبیات عرب، اگر نبود همت بلند فردوسی اندک‌اندک بسیاری از واژگان و ترکیب‌های اصیل فارسی از بین رفته بود، اما با به نظم درآوردن شاهنامه تا حد زیادی جلو این کار را گرفت. فردوسی سی سال از عمر خودش را صرف نگه‌داری زبان اصیل فارسی کرد و هر چه داشت در این راه از دست داد، به‌طوری‌که در زمان پیری به تنگ‌دستی دچار شد. آرامگاه فردوسی در 20 کیلومتری شهر مقدس مشهد قرار دارد و در طول سال پذیرایی بسیاری از زائرین امام رضا (ع) وگردشگران داخلی و خارجی است.هرگز نمیرد آنکه دلش زنده شده به عشقثبت است بر جریده عالم دوام ما