مراغه با طعم ستاره شناسی

اگر علاقمند به دیدن شهری هستید که قدمت آثار تاریخی آن به عصر دایناسورها می رسد و چشم‌اندازهای طبیعی و فرهنگی شگرف دارد؛ توصیه ما به شما سفر به مراغه است. مراغه شهری زیباست که در امتداد یک دره سرسبز قرار دارد شهری که کوه‌ها و تپه‌ماهورهایی چند آنرا احاطه کرده‌اند. اگر بخواهید از طریق خرید بلیط هوایپما به مراغه بروید؛ شما در ابتدا باید به تبریز سفر کرده و سپس با ماشین صد وبیست کیلومتر به سمت شمال تبریز بروید تا به مراغه برسید.آب و هوای مراغه معتدل متمایل به سرد و نسبتاً مرطوب است. به‌جهت قرارگرفتن این شهر در دامنه جنوبی سهند، رودخانه‌هایی نظیر صوفی‌چای و مردق‌چای که از این کوهستان سرچشمه می‌گیرند، از داخل مراغه عبور کرده و در رونق و آبادانی شهر تأثیر به‌سزایی داشته‌اند.جاذبه‌های طبیعی مراغههمانطور که گفتیم شهر مراغه بر دامنه‌های سرسبز سهند و در کنار دو رودخانه قرار گرفته است. کوه سهند، قله جام و سهند، که به ترتیب دومین و سومین قلل بلند سهند می‌باشند؛ در ۴۰ کیلومتری شمال مراغه قرار گرفته است که سالانه عده زیادی برای فتح این قلل زیبا راهی مراغه می‌شوند.در اطراف شهر مراغه و در مناطق روستایی آب‌های گرم و سرد معدنی وجود دارند که مشهورترین آنها بدین شرح‌اند:چشمه شورسو، چشمه آب شور، چشمه گشایش، چشمه ساری‌‌سو، چشمه قره‌پالچیق و چشمه ایستی بلاغ هریک بخاطر داشتن ویژگی‌های خاصی، مورد توجه قرار گرفته‌اند. مثلاً: چشمه ساری‌سو بخاطر زیبایی حیرت‌انگیزش و چشمه قره‌پالچپق بخاطر خواص درمانی‌اش مورد توجه بومیان و گردشگران قرار گرفته است؛ ضمناً آب چشمه‌ایستی بلاغ، بخاطر وجود املاح معدنی‌اش در جهت درمان بسیاری از بیماریهای‌ پوستی: از جمله حساسیت‌های مخملی و… بیماریهای رماتیسم، زانو درد مفید بوده و همچنین آرام‌بخش بسیاری ار بیماری‌های روانی و افسردگی است.جاذبه های تاریخی شهر مراغهمراغه به لحاظ بافت غنی تاریخی و فرهنگی، با بیش از ۳۰۰ اثر ثبت شده ملی، جزء ۱۰ شهر برتر کشور محسوب می‌شود.اوج شهرت نام مراغه به عهد هلاکوخان می ‌رسد. در دوره هلاکوخان و در زمانی که مراغه به عنوان پایتخت برگزیده شده بود با تقاضا و تشویق دانشمند بزرگ ایرانی، خواجه نصیر الدین طوسی، معتبرترین مرکز علمی جهان یعنی رصدخانه مراغه در یکی از تپه‌های شمال غربی مراغه احداث گردید که قبل از ویرانی یکی از بزرگ‌‌ترین مراکز پژوهشی و نجومی زمان خود در جهان بود.پس از انتخاب مراغه به عنوان پایتخت از سوی هلاکو، به تقاضای خواجه نصیرالدین طوسی، موجبات ایجاد رصدخانه‌ای بر تپه‌ای در شمال غرب شهر فراهم شد و خواجه اقدام به تأسیس این رصدخانه کرد.در اطراف رصد خانه پنج واحد مدور‌، کتابخانه و مرکز استقرار دانشمندان ساخته شد. به امر هلاکو کتاب‌ها و اسباب وآلات علمی ‌و نجومی ‌بسیاری که از فتح بغداد به دست آورده بودند، درآنجا متمرکز شد. ساختمان رصدخانه مراغه یکی از مراکز علمی ‌پیشرفته زمان خود بود. این مركز شامل محل رصد ستارگان و اخترشناسی مجهز به ابزار ستاره‌شناسی و مرکز پژوهشی و همچنین کتابخانه‌ای شامل 400 هزار جلد کتاب بود.دوستداران نجوم و ستاره‌شناسی می‌توانید به مقاله درنگی برای رصد آسمان شب در کویرهای ایران مراجعه کنید.اکنون از هرجای شهر مراغه به سمت غرب نگاه کنید؛ گنبد سفید رنگی که بالای سر رصد‌خانه مراغه ساخته شده، برق می‌زند. در حال حاضر با این که بخش زیادی از آنچه در زمان خواجه نظام‌الملک ساخته شده باقی نمانده است؛ امّا این تپه به عنوان یکی از مراکز مهم رصد ستاره‌ها و البته جاذبه‌های دیدنی شهر مراغه است.مراغه اگرچه اعتبار تاریخی‌اش را از دوران حضور خواجه نصیرالدین توسی و دوره ایلخانان می‌گیرد؛ امّا یادگارهایی که در شهر قرار دارد نشان از سابقه بسیار طولانی‌تری دارد. در سال 1840 کنسول روسیه در تبریز مقدار زیادی سنگواره و استخوان کشف کرد که نشان می‌داد حیات در این شهر بیشتر از پنج میلیون سال بوده است.مزارهای پنج‌گانه و معبد مهر در مراغهاز جمله برجسته‌ترین بقاع واقع در مراغه مزارهای پنج‌گانه هستند. گنبد سرخ، گنبد مدور، گنبد کبود، گنبد غفاریه، گوی برج اسامی این پنج بنا هستند که در قرن‌های ۶ تا ۸ هجری، شکل گرفته اند.

گنبد غفاریه مراغه

گنبد کبود مراغه

معبد مهر نیز که باید آن را در ردیف یکی از نخستین سکونتگاه‌ها و معابد بشر پیش از تاریخ محسوب کرد از تاریخ ناگفته مراغه حکایت دارد. این معبد در زیر یک گورستان تاریخی قرار دارد و با خاک‌برداری، بخش‌هایی از آن، خود را نمایان کرده، اما همچنان بخش عمده‌ای از آن در زیر خاک قرار دارد.

معبد مهر مراغه

این شهر جز آن دوره‌ای که توسط سپاه رم اشغال شده بود، در دوره‌های زیادی از تاریخ بلند خود مرکز تجمع مهر پرستان بود. معابد مهری مراغه شاخص تر از سایر همتایان خود در سراسر کشور است. پرستشگاه‌های مهری این شهر نزد در شش کیلومتری جنوب شرقی مراغه در روستایی به اسم ورجوی قرار دارد‌.از جمله دیگر اماکن تاریخی و دیدنی مراغه می‌توان به: مقبره آقالار، موزه سنگ نگاره‌های مراغه، دریاچه سد علویان، پل مردق و رودخانه مردق، گویجه قلعه، غارهای قیرخ کهل کهجوق، غار هامپوئیل، غارهای اطراف رصدخانه مراغه، موزه ایلخانی، مقبره اوحدی، کلیسای هوانس، مسجد ملارستم مراغه و... اشاره کرد.هتل بزرگ مراغه و هتل آلیانس در نزدیکی این اماکن تاریخی واقع شده‌اند.

 سوغات مراغه

صابون مراغهوقتی مراغه رفتید باید سری هم به بازار بزنید. بازار سنتی این شهر مانند بسیاری از شهرهای دیگر در مرکز شهر قرار دارد. صابون مراغه، شاید معروف‌ترین سوغات این شهر باشد؛ صابونی که در کارگاهایی در همان بازار به صورت سنتی درست می‌شود و تا قبل از این که شوینده‌های صنعتی بازار را پرکنند؛ مهم‌ترین وسیله حمام بود. رنگ زرد این صابون معروف‌تر از دو رنگ سفید و سیاه آن است. صابون سفید البته مرغوب‌تر است و صابون سیاه که قدرت پاک‌کنندگی کمتری دارد با ترکیب سدر و حنا ساخته می‌شود كه در این صورت صابونی مناسب برای رفع شوره سر، ریزش مو و تقویت پیاز مو است.

صابون مراغه

عسل طبیعی دامنه سهندطبیعت وحشی و دست نخورده دامنه سهند با گل‌های خوش عطر و گوناگون, زنبور عسل‌ها را به سوی خود می‌خواند و بهترین عسل‌ها را رایگان به آنها تقدیم می‌كند كه از بهترین عسل‌های دنیا می‌توان عسل دامنه سهند را نام برد. عسل دامنه سهند به وفور در این مراغه تهیه می‌شود و تامین كننده عسل بازارهای داخلی و خارجی است و در سایه همین كیفیت و مرغوبیت، عسل مراغه مورد تایید استاندارد مواد غذایی كشور سوئد و دیگر كشورهای اروپایی شده است.

عسل طبیعی دامنه سهند

شیرینی چایگروهی دیگر از شیرینی‌پزان مراغه در كارگاه‌های خود علاوه‌ بر تهیه آب نبات و شاخه نبات، شیرینی‌های مخصوصی برای استفاده به همراه چای تهیه می‌كنند كه در اصطلاح محلی به آن چای شیرینی‌‌سی گفته می‌شود كه بسیار خوش‌مزه بوده و محصولی است كه امروزه فقط در مراغه تهیه می‌شود.دوشابباغداران مراغه‌ای هر ساله در آغاز فصل پاییز پس از برداشت انگور، بخشی از این محصول را به صورت شیره‌انگور که دوشاب نیز گفته می‌شود تهیه می‌كنند. دوشاب كه از انگورهای این منطقه تهیه می‌شود به دلیل نوع خاک و آب و هوای مناسب بسیار مرغوب و انحصاری است و کمتر می‌توان نظیر آن را با این طعم در جای دیگری به‌دست آورد.

دوشاب آماده شده از شیره انگور

باسلوق و سجوقاز بین انواع شیرینی‌های مراغه نوعی از شیرینی خوش طعم مراغه كه با شیره انگور پخته می‌شود, باسلوق و سجوق مراغه است كه در كارگاه‌های شیرینی‌پزی به شیوه سنتی تهیه شده و پس از بسته‌بندی در بازارهای مراغه به‌عنوان یكی از سوغات مراغه به مردم عرضه می‌شود.حلواحلواهای مراغه كه تهیه شده از شیره انگور و مغز گردو و آرد نخود است؛ به‌طوری از دست حلواپزان ماهر و با تجربه مراغه‌ای بیرون می‌آید كه همیشه خورندگان آن مزه‌اش را به یاد دارند.