ستان درزبان فارسی به معنی جای انبوهی وبسیاری چیزی باشد مانندگلستان ، نخلستان وغیره ، چون این ناحیه دارای تنگه های متعدد است لذا به همین مناسبت آن راتنگستان گویند . از آن جا كه خلیج فارس وكران ههای شمالی آن از مراكز قدیمی تمدن بشری بوده است ، تنگستان نیز كه جزئی از این پیكره می باشد ، گذشته های تاریخی قابل تعمقی دارد كه متاسفانه تاكنون هیچ گونه تحقیقی دراین زمینه صورت نگرفته است ٠ استعداد طبیعی ومو قعیت ساحلی ، این منطقه راآماده ایجاد شهرهایی برای نظارت به راه بازرگانی كاروانی ساحلی ساخته بوده است ٠هم اكنون درمیان آبادی های تنگستان نام یكی از آبادی ها برراه بازرگانی كاروانی ساحلی ساخته بوده است. هم اكنون درمیان آبادی های تنگستان نام یكی از آبادی ها تدومری است كه شاید به صورتی یاد آوری قوم بازدگان بسیار معروف آسیای میانه یعنی تدمروپالمیرروزگار باستان باشد . مراوده مردم آشور ، بابل سومر واكد یاسواحل خلیج فارس وآمد ورفت فینقیان وتدمریان در خلیج فارس وسواحل آن درادوارتاریخی محل تردید نیست درتمام طول ساحل منطقه ای مناسب تراز منطقه تنگستان ، دشتی وبردستان دیر وجود نداشته است ٠ درخط الراس ارتفاعات شمالی مشرف برآبادی وجلگه اهرم آثارقلعه ای از سنگ وگچ وملاط ساروج محلی هویداست كه دارای یك سطح و چند دیدگاه و مخازن كوچك آب وآذوقه است . رانتهای گردنه شمالی ، آثار برج دیدگاه این قلعه باقی است ، بی شك این ویرانه های مرتفع مربوط به دوران پرماجراوپراز حادثه پیش از اسلام ویااوایل دوره اسلامی این منطقه است ٠ ویرانه های قلعه های گلین وآثار سد وبندآبرسانی ونشانه های حیاتی وپرتلاش درجلگه اهرم از قلل كوه های شمال تاسواحل خلیج فارس به چشم می خورد كه همه آن ها درخورملاحظه ومطالعه وتحقیق دقیق می باشند. مردم تنگستان نظربه مقتضای آب وهواوكسب وكار،ورزیده وپرطا قت بارآمده ، سادگی وبی آلایشی آنان درزندگی چشمگیر است . ساكنین این منطقه از نژاد آرین هستند ، لیكن پس از تسلط اعراب مسلمانان برایران از لحاظ قرب جوار به خلیج فارس وهجوم آنان از طریق دریا مخصوصا درسرتاسر خلیج فارس از لحاظ آن كه به آب وهوای كرانه عربستان عادت داشتند به ویزه دركرانه ایران كه نسبتا خوش آب وهوا ترواز حیث محصولات نیز به كرانه عربستان تفوق داشت متمكن ومتوطن شده ، درنتیجه بااهالی این ناحیه ممزوح ومختلط گردیدند٠ این مردم غیوركه طی اعصاری بس طولانی درمنطقه تنگستان سكونت گزیده اند به نام تنگسیر شهره وزبان آنان كه به زبان تنگسیری مشهوراست همان زبان شیرین فارسی است كه درقالب گویش محلی شكل گرفته ودارای اصطلا حات و تركیبات خاصی است كه درآن كلمات فارسی سره زیادی وجود داشته و بازبان های مناطق هممجوار از جمله لری بختیاری ، كهكیلویه وبویر احمد و دیگر مناطق كشور تشابهات زیادی دارد .
