چرا یزد در بهمن شلوغ است؟
یکی از کهنترین آیینهای شناختهشده در ایران جشن سده است که جز جشنهای ملی ایران بهحساب میآید. رسم بر این بوده که در شامگاه دهم بهمنماه همه مردمانِ سرزمینهای ایرانی، بر بلندیها مثل کوه و بام خانهها آتش روشن میکردند و هنوز کموبیش در برخی نواحی این آیین برگزار میشود. گفتهاند این جشن همیشه بهصورت دستهجمعی و با گردهمایی همه مردم شهر و محله و روستا در یکجا و با برپایی یک آتش بزرگ برگزار میشود بهطوریکه همه در جمعآوری هیزم مشارکت دارند و بدینصورت است که جشن سده به جشن همکاری و همبستگی مردم با یکدیگر معروف است.مردمان مناطق مختلف با هر فرهنگ و قومیتی که دارند در کنار شعلههای آتش سرودها و ترانههای گوناگون را میخوانند و آرزوی رفتن سرما و آمدن گرما را دارند. همچنین در برخی نواحی با بازی و نمایشهای دستهجمعی شور و هیجان خاصی به این جشن میدهند. در کتاب «تجلی دوازده ماه» و «نوروز نامه» آوردهاند که جشن سده در میان روستانشینان شمال شرقی کشور، در بخشی از افغانستان و آسیای میانه، در کردستان، نواحی مرکزی ایران و در میان برخی از روستانشینان و عشایر لرستان، آذربایجان، کرمان و یزد رواج داشته است.جشن سده هیچگاه به هیچیک از اقوام یا ادیان باستان مرتبط نبوده و همواره آن را یک جشن ملی و برگرفته از شرایط اقلیمی و رویدادهای کیهانی بهحساب آوردهاند. سده را به شماره صد ربط دادند و در فرهنگهای پارسی آن را به معنی آتشی با شعلههای بلند گرفتهاند، که این معنی مجازی به مناسبت جشن سده از قدیم رواج داشته است. ابوریحان در کتاب التفهیم آورده است که «اما سبب نامش سده چنان است که از آن تا نوروز پنجاه روز است و پنجاه شب» و همینطور در کتاب زین الاخبار آمده است که بعضی گفتهاند میان این روز و میان نوروز صد شبانهروز است یعنی پنجاه روز و پنجاه شب و بر اساس همین به این جشن سده گویند.همانطور که گفته شد یکی از جاهایی که این جشن را باشکوه خاصی برگزار میکنند استان یزد است. هرساله تعداد زیادی از هموطنان زرتشتی و مسلمان در روستای چم استان یزد، گرد هم میآیند تا جشن ملی میهنی سده را همزمان با غروب آفتاب برگزار کنند. سه تن از موبدان با جامه سپید بهسوی تودهای از هیزم خشک که از پیش آمادهشده میروند و گروهی از جوانان که آنها هم سپیدپوش هستند با مشعلهای روشن موبدان را همراهی میکنند. موبدان بخشی از اوستا که بیشتر نیایش آتش است را میسرایند و موبد بزرگ با آتش دان و جوانان سپیدپوش هیزمها را روشن میکنند.
همزمان گروه نوازندگان هم از ابتدا تا انتهای جشن آهنگ مینوازند و همه با شادی و پیروزی روشن شدن آتش جشن سده را جشن میگیرند و به امید اینکه تا سال دیگر روشنایی و گرمی در دلهایشان باشد به خانه بازمیگردند.
بسیاری از ما به خاطر زندگی در شهر و درگیر شدن با مشکلات و هیاهوی شهری فرصت آشنایی با اینگونه از جشنهای ملی خود را نداشتهایم چه خوب است از فرصتهای پیش رو بیشترین استفاده را ببریم. امسال هم جشن سده در تاریخ 10 بهمنماه باشکوه خاصی برگزار میشود شما میتوانید برای دیدن این جشن در یزد از همینالان یک برنامهریزی داشته باشید و بدون هیچ نگرانی از محل اقامت خود برای شرکت در این جشن بروید. شما میتوانید لیست هتلها و اقامت گاههای شهر یزد را ازاینجا ببنید.قطعاً شرکت در جشنها و آیینهای بهجامانده از گذشتگان خالی از لطف نیست، نکات خیلی مهمی در فلسفه جشن سده وجود دارد. کشف نار و نور، فرار از مار و مور، سده روز آتش روز گرم شدن دلها بطوریکه دلها خالی از کینه شود، همچنین روز همکاری و همبستگی بین مردم است.